معماری پُست‌مدرن یا پسانوگرا واکنشی است به سبک بین‌المللی و معماری مدرن و از دهه ۱۹۸۰ به بعد دور گرفت. این نوع معماری همچنین مؤلفه ایست از جنبش پسانوگرایی.
این نوع معماری پیرایش و تزیین را باز به میان می‌آورد، و از رنگ‌های زرق و برق‌دار و آرایه‌های نامتجانس اغلب بهره می‌برد.
در این شیوه، به جای استفاده از مفاهیم فاضلانه، سعی در استفاده از جزئیات و نمادهای صرفاً زیبا، مقیاس‌های متناقض، روابط هندسی دلبخواه، و طعنه و ابهام در فُرم‌ها می‌شود.
از آغازگران این جنبش می‌توان آلدو روسی، چارلز مور، و مایکل گریوز را نام برد.
ریشه:
معماری پست مدرن در دهه 1960 به عنوان واکنش در برابر نقایص درک شده معماری مدرن، به ویژه آموزه های سخت، یک‌نواخت، نداشتن زینت و عادت نادیده گرفتن تاریخ و فرهنگ شهرهایی که ظاهر شده است، ظهور کرد. در سال 1966 ، ونتوری جنبش را در کتاب خود ، پیچیدگی و تناقض در معماری رسمیت داد. ونتوری به طور خلاصه نوعی از معماری را که می خواست جای مدرنیسم ببیند ، بیان کرد:
من در مورد معماری پیچیده و متناقضی بر اساس غنای و ابهام تجربه مدرن صحبت می کنم ، از جمله آن تجربه ذاتی هنر … من از مشکلات استقبال می کنم و از عدم قطعیت ها بهره برداری می کنم … من عناصری را دوست دارم که ترکیبی هستند تا “ناب” “، به خطر انداختن به جای” پاک “، … انطباق به جای به جز … من برای نشاط کثیف بیش از وحدت آشکار هستم … من ترجیح می دهم” هر دو و “به” دو گزینه “، سیاه و سفید، و گاهی اوقات خاکستری ، سیاه یا سفید … معماری پیچیدگی و تضاد باید به جای وحدت آسان حذف ، مجسم وحدت دشوار باشد.
به جای آموزه های کاربردی مدرنیسم ، ونتوری پیشنهاد کرد تأکید اساسی بر نما ، ترکیب عناصر تاریخی ، استفاده ظریف از مواد غیر‌معمول و کنایات تاریخی ، و استفاده از تکه تکه شدن و تعدیلات برای جالب توجه ساختن ساختمان باشد.
همسر ونتوری ، دنیز اسکات براون ، معمار و شهرساز برجسته ، و ونتوری کتاب “یادگیری از لاس وگاس” (1972) را با همکاری استیون ایزنور نوشتند و در آن آنها استدلال مشترک خود را علیه مدرنیسم توسعه دادند. آنها از معماران خواستند تا معماری موجود را به جای تلاش برای تحمیل مدینه فاضله بینایی از تخیلات خود ، مورد توجه قرار دهند و از آن تجلیل کنند. این با اعتقاد اسکات براون بود که ساختمانها باید برای مردم ساخته شوند و معماری باید به آنها گوش دهد. اسکات براون و ونتوری استدلال کردند که عناصر زینتی و تزئینی “نیازهای موجود برای تنوع و ارتباطات را برآورده می کنند”. این کتاب در گشودن چشمان خوانندگان به شیوه های جدید تفکر در مورد ساختمان بسیار مؤثر بود ، زیرا این کتاب از کل تاریخ معماری – هم با سبک بالا و هم بومی ، چه تاریخی و چه مدرن – گرفته شده بود و در پاسخ به گفته مشهور میس ون روهه ” ونتوری پاسخ داد ، “کمتر بیشتر است” ، “کمتر حوصله ندارد.” ونتوری نمونه هایی از همسر و ساختمانهای شخصی خود ، خانه صنفی ، در فیلادلفیا را به عنوان نمونه هایی از سبک جدیدی ذکر کرد که از تنوع و ارجاعات تاریخی استقبال می کند ، بدون بازگشت به احیای دانشگاهی سبک های قدیمی.
در ایتالیا تقریباً در همان زمان ، شورشی مشابه مدرنیسم سخت توسط معمار آلدو روسی آغاز شد ، که از بازسازی شهرها و ساختمانهای ایتالیایی تخریب شده در طول جنگ به سبک مدرنیست ، که هیچ ارتباطی با تاریخ معماری نداشت انتقاد کرد. ، نقشه های اصلی خیابان ، یا فرهنگ شهرها. روسی اصرار داشت که شهرها به روشی بازسازی شوند که بافت تاریخی و سنتهای محلی آنها را حفظ کند. ایده های مشابهی وجود داشت و پروژه هایی در دوسالانه ونیز در سال 1980 ارائه شد. دعوت به سبک پست مدرن با پیوستن کریستین دو پورتزامپارک در فرانسه و ریکاردو بوفیل در اسپانیا و در ژاپن توسط آراتا ایزوزاکی همراه شد.
