عایق پشم سنگ از مذاب سنگهای طبیعی آذرین ساخته می شود. ( استاندارد ملی80 84 بند4-16-2)عایق پشم سنگ که در زبان انگلیسی Rock wool نامیده میشود، جزو خانواده عایق‌های حرارتی متشکل از الیاف معدنی است.ماده اولیه اصلی برای تولید این عایق، سنگ بازالت، از گروه سنگهای آذرین است که بازمانده فعالیت‌های آتش‌فشانی است و در کشور ما به وفور وجود دارد. بدلیل رگه ای بودن مواد اولیه آن محصول تولیدی آن ممکن است دارای خلوص یکنواخت نباشدروش تولید پشم سنگ(عایق پشم سنگ) به این صورت است که ابتدا سنگ بازالت در دمای 1500 درجه سانتیگراد ذوب می شود و به صورت سیلیکات مذاب در می آید و سپس مذاب به دست آمده تحت روشهای خاصی به الیافی به قطر حدود 6 میکرون تبدیل میشود .که مجموعه این الیاف پشم سنگ را تشکیل می دهد.
آنالیز شیمیایی و مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از :
اکسید سیلیس sio2 46%
اکسید آلومینیوم Al2 o3 14%
اکسید تیتانیوم Tio2 1.5%
اکسیدهای آهنFe2 o3+Feo 7.5-8%
اکسید کلسیم cao 18%
اکسید منیزیمMgo 10%
مزایا
این عایق ،به دلیل عدم انتشار صدا به میان اجزاء متشکله ونیز جذب صدا، عایق صوتی بسیار مطلوبی می باشد. به همین علت در فرودگاه ها، استودیو های صدابرداری ،زیر ریل ها و در ایستگاههای متروی داخل شهری نصب می گردد. افزایش ضخامت وگذاشتن فاصله هوایی مناسب در پشت عایق، مقدار تضعیف انرژی صوتی را افزایش می دهد.به علت مواد تشکیل دهنده معدنی ، یا مصالح ساختمانی سازگار می باشد. لذا باعث خوردگی یا خرابی به اجزاءتشکیل دهنده ساختمان نخواهد شد.ضریب انتقال حرارت این عایق طبق مبحث 19 به شرح زیر می باشد که البته با توجه به درجه وکارخانه سازنده آن متفاوت خواهد بود و باید توسط کارخانه سازنده آن مشخص شود
| وزن مخصوص خشک (Q)بر حسب m³ kg/ | 18تا 25 | 25تا 35 | 35 تا 80 | 80 تا 180 |
| ضریب هدایت حرارتی مفیدλ بر حسب w/m.c | 047/0 | 041/0 | 039/0 | 041/0 |
ذرات الیاف پشم سنگ(عایق پشم سنگ) از طرف سازمان بهداشت جهانی برای سلامتی انسان بی ضرر تشخیص داده شده اند وحتی مطابق استاندارهای اروپا استنشاق هوایی که حاوی حداکثر 5 میلی گرم بر متر مکعب ذرات پشم سنگ باشد به مدت 8 ساعت در روز مجاز است.به علت موادتشکیل دهنده معدنی، سازگاری کاملی با تمامی مصالح ساختمانی دارد لذا باعث خوردگی یا خرابی هیچ یک از اجزا تشکیل دهنده ساختمان نخواهدشد.عایقی تجزیه نشدنی وبه علت اینکه مواد تشکیل دهنده آن معدنی می باشد علاوه براینکه دوام بسیار خوبی در کل عمر سازه دارد باعث از دست دادن کیفیت آن نخواهد شد وسازگاری کاملی با محیط زیست دارد و از این لحاظ بی خطر ترین عایق حرارتی می باشد.
آتش گیر نیست ومشتعل نمی شود وقابلیت مقاومت تا 4ساعت در برابر شعله مستقیم را دارد. پشم سنگ به تنهایی نقطه ذوبی بالای°1000دارد اما به علت رزین ومواد افزونی ای که به آن اضافه می گردد، کارایی مناسبی در رنج وسیع °c150- تا °c700 دارد.ضمنا در اثر آتش سوزی تولید دود وسم نمی کنند که از مزایای عمده آن است.درتکنولوژی نوین ساخت محصول رطوبت را جذب نمی کنند اما طبق استاندارد می بایست یک پوشش بخار بند داشته باشند.
نرمی ولطافت الیاف ونیز بافته بودن تار6 در ضخامت تشکیل دهنده محصول نهایی که باعث مقاومت در برابرتراکم می شود که از مزایای مهم این محصول می باشد.
طبق استاندارد های جهانی استفاده از عایق پشم سنگ به عنوان جداکننده مناطق آتش در ساختمان وطبقات به عنوان عایق ساختمان مورد توجه خاصی قرار گرفته است.
انبار کردن محصول در زمان طولانی بالای یکسال توصیه نمی شود.
معایب:
ضریب انتقال حرارت، با افزایش دما، فشردگی بعد از نصب وجذب رطوبت ،افزایش می یابد.
برای شکل دادن به این نوع عایق از چسب رزینی استفاده شده که به دلیل پایین بودن درجه حرارت آن تحمل دمای این محصول را تاc˚350کاهش می دهد.
اگر چه پشم سنگ جاذب رطوبت نیست اما برای عایق کاری لوله ها، تاسیساتی که به فضای باز قرار دارند، باید با یک پوشش ضد رطوبت محافظت شود.
کاربرد:
پشم سنگ بنا به نوع آن موارد کاربرد گوناگون دارد. صنایع پتروشیمی ، پالایشگاه ، بیمارستان ها، نیروگاهها، صنایع سنگین، استریوهای صدا برداری ، تونل های مترو،کارخانه های سیمان و فولاد از مصرف کنندگان این نوع عایق به شمار می روند.پشم سنگ فله، به عنوان عایق حرارتی صوتی بین دو جدار دیوار های ساختمانی ،جدار دودکش ها ، منبع اگزوز اتومبیل ها ودستگاه های صنعتی و پرکردن فضاهای فاقد شکل هندسی منظم به کار می رود.
پشم سنگ تخته ای برای عایق کاری و پوشش سقف سوله، کانال های گردش هوا وسیستم های تهویه مطبوع وآب سردکن مورد استفاده قرار می گیرد این نوع پشم سنگ اگر بدون روکش باشد می تواند برای عایق کاری تجهیزات تا دمای 700 درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار گیرد این نوع عایق اگر دارای روکش کاغذ کرافت وفویل آلومینیوم باشد فقط در دماهای پائین قابل استفاده است عایق پشم سنگ با روکش توری تا دمای 800 درجه سانتیگراد قابل استفاده است وبرای سطوح مسطح ومنحنی در صنایع ، لوله های با قطر بزرگ ، کوره ها، گرمخانه ها،اگزوز توربین ها و دودکش های بلند مورد استفاده قرار می گیرد.
پشم سنگ پانلی، به دلیل استحکام به عنوان عایق بین جداره ها، در استدیو صدابرداری وتونل های مترو برای جذب هوا مورد استفاده قرار می گیرند. عایق لوله ای پشم سنگ ، در تاسیسات سیستمهای تهویه مطبوع برای عایق کاری لوله های عبور سیالات سرد وگرم ، در صنایع جهت عبور سیالات داغ وبخار مورد استفاده قرار می گیرد.
