الزام رعایت اهم مفاد مبحث 10 مقررات ملی ساختمان و استاندارد ملی ایران به شماره 3834 در خصوص الزامات کیفیتی جوشکاری ذوبی مواد فلزی (سازه های فولادی):
سازمان نظام مهندسی استان تهران طی اطلاعیه ای تحت عنوان « اطلاعیه لازم الاجرا » به شماره 48747/99/110 و تاریخ 10/10/1399 مفاد مبحث 10 مقررات ملی ساختمان و استاندارد ملی ایران به شماره 3834 در خصوص الزامات کیفیتی جوشکاری ذوبی مواد فلزی (سازه های فولادی) را اعلام و بر الزام رعایت این مفاد از سوی کلیه مهندسان طراح، ناظر و سازندگان ذیصلاح (حقیقی و حقوقی) سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران و دفاتر نمایندگی سازمان نظام مهندسی این استان تاکید نموده است.
در این اطلاعیه که به امضاء رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران جناب مهندس سعید سعیدیان رسیده است موارد لازم الاجرا در الزامات کیفیتی جوشکاری ذوبی مواد فلزی (سازه های فولادی) به شرح زیر اعلام شده است:
اهم الزامات:
1-مهندس ناظر ساختمان باید قبل از شروع عملیات ساخت ضمن کنترل ظرفیت تولید از امکانات سازنده اسکلت فولادی بازدید نماید و اصلاحات لازم قبل از صدور مجوز شروع عملیات ساخت را به اطلاع مالک برساند. کلیه عملیات ساخت اسکلت فولادی باید در کارگاه های سرپوشیده مجهز برای ساخت اسکلت فولادی شامل تجهیزات مناسب پروژه، سیستم مدیریت کیفیت، کنترل مدارک، کنترل سوابق، پیمانکاران فرعی معتبر، منابع خرید معتبر، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت و همچنین سرپرستی عملیات جوشکاری و جوشکاران ماهر ارزیابی شده صورت گیرد. همچنین مهندسین هماهنگ کننده جوشکاری از طرف کارخانه برای عملیات ساخت و نصب باید معرفی گردند. داشتن پروانه کاربرد علامت استاندارد ISO3834 دارای اعتبار از سازمان ملی استاندارد در محدوده مرتبط با الزامات سازه مورد نظر، به هیچ عنوان رافع مسئولیت های کنترل کیفی سازنده و یا ناظر مطابق نظر طراح و یا مقررات ملی ساختمان نخواهد بود.
2- انجام آزمایش های جوش برای کلیه پروژه های ساختمانی اجباری است و مهندسان ناظر و مجری باید قبل از شروع عملیات ساختمانی ضمن ثبت قرارداد آزمایشگاه ذیصلاح با صاحبکار در کارتابل سامانه خدمات مهندسی، در حین اجرا نیز از انجام آزمایش ها توسط شرکت ذیصلاح مذکور اطمینان حاصل نمایند.
3- طراحی، اجرا و بازرسی کلیه اتصالات جوشکاری شده، بخصوص اعضای باربر جانبی و وصله ستون ها در حین ساخت و نصب، باید مطابق الزامات مبحث 10 مقررات ملی ساختمان باشد. نقشه های اجرایی، باید جوش های کارخانه ای را از جوش های کارگاهی، توسط تدوین دستورالعمل جوشکاری (WPS ) متمایز کرده باشد. دستورالعمل های جوشکاری (WPS ) شامل نوع الکترود مصرفی و قطر آن، شدت جریان و ولتاژ، تعداد پاس ها، نحوة آماده سازی لبه ها، پیش گرم و تمام اطلاعات اجرایی دیگر، باید مطابق آیین نامه جوشکاری 228 توسط سازنده اسکلت فولادی تهیه و سازنده ذیصلاح ساختمان ضمن اخذ تأییدیه از مهندس ناظر قبل از شروع عملیات ساخت اسکلت فولادی یک نسخه از آن را در محل پروژه نگهداری و در نهایت به صاحب کار تحویل نماید.
4- فلز جوش (الکترود مصرفی) باید سازگار با مصالح فلز پایه و مطابق با جدول 10-2-9-4 مبحث 10 مقررات ملی ساختمان باشد. مشخصات فلز جوش مورد استفاده در اتصالات و وصله های اعضای سیستم باربر جانبی لرزه ای و وصله ستون های غیرباربر جانبی لرزه ای باید مطابق جدول فوق با فلز مادر سازگار بوده و چقرمگی لازم مطابق مبحث 10 را داشته باشد. فصل سوم مبحث 10 در اتصالات وصله های با جوش نفوذی کامل در قاب های خمشی متوسط و ویژه و تیرهای پیوند قاب های با مهاربندی واگرا، چقرمگی بیشتری برای فلز جوش الزام می نماید. لذا برای این اتصالات، مواد مصرفی جوشکاری برای جوشکاری SMAW الکترود E 7018 با استفاده از خشک کن الکترود (مطابق دستورالعمل سازنده الکترود) و برای جوشکاری GMAW الکترود ER70S و برای جوشکاری SAW الکترود و پودر جوشکاری EM12-F7A2 مناسب است. استفاده از جوشکاری GMAW در حالت اتصال کوتاه مجاز نمی باشد. جوشکاری سرباره الکتریکی باید با رعایت مشخصات فنی ویژه طرح ریزی و اجرا گردد.
5- مصالح فولادی، الکترود، و پیچ و مهره ها بایستی از منابع معتبر دارای گواهی استاندارد ملی دارای شناسایی و ردیابی کافی و مطمئن تامین شوند و با تایید نهایی مهندس ناظر بکار گرفته شوند. همچنین سوابق خرید و تایید کیفیت باید در محل پروژه نگهداری و توسط سازنده ذی صلاح به صاحب کار تحویل گردد.
6- جوش های با نفوذ کامل و ناقص در کارخانه باید توسط نقشه های بازرسی غیر مخرب ( NDT MAP ) مورد بازرسی قرار گرفته باشند و قبل از حمل قطعات به خارج از کارخانه تمام عیوب رفع گردیده باشند. کلیه جوش ها باید دارای شماره شناسایی خاص و قابل ردیابی باشند و توسط واحد کنترل کیفی سازنده اسکلت فولادی باید تمام آزمایش ها طبق استاندارد و مقررات ملی ساختمان انجام پذیرد و پس از کنترل توسط بازرس جوش در واحد کنترل کیفیت سازنده اسکلت فولادی، سوابق جهت تایید به آزمایشگاه جوش ذیصلاح تحویل گردند. آزمون غیرمخرب جوش ها توسط تکنیک هایVT , PT , MT و UT مطابق الزامات طراح و مبحث ده مقررات ملی ساختمان انجام می گردد و سوابق آنها باید ضمن نگهداری در محل پروژه توسط سازنده ذیصلاح به صاحبکار تحویل گردد. عملیات جوشکاری در محل نصب نیز باید مطابق موارد فوق صورت گیرد. تجهیزات بازرسی مورد استفاده در بازرسی جوش باید دارای گواهی کالیبراسیون از آزمایشگاه های معتبر مورد تایید مرکز تایید صلاحیت ایران (NACI-1702517025 ) باشد و بازرسان واحد کنترل کیفیت در روش آزمون های ذکر شده دارای گواهینامه تایید صلاحیت معتبر باشد. علاوه بر این جوشکاران ماهر ارزیابی شده بکارگرفته شده در محل کارخانه و در محل نصب، باید دارای شماره شناسایی ( STAMP NUMBER ) جهت ردیابی باشند.
7- احراز اعتبار پروانه کاربرد علامت استاندارد از طریق ارسال کد ده رقمی استاندارد فرآورده به سامانه پیامکی 10001517 و یا از طریق سامانه اینترنتی http://isom.isiri.gov.ir/parvaneh انجام گردد.
8- اجرای استانداردهای ملی اجباری ایران، مطابق ماده 34 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و ماده 15 قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد الزامی است.
9- اجرای مفاد این اطلاعیه از مورخ 01/01/1400 الزامی است.
متن کامل اطلاعیه مذکور به صورت پی دی اف، در زیر ضمیمه شده است.
– وبسایت رسمی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران.
